कृषी विभाग
विभागाविषयी माहिती-
सांगली जिल्हा परिषदेकडील कृषी विभाग हा शेतकऱ्यांना शेतीसंबंधित सर्वसमावेशक सेवा पुरवणारा विभाग आहे. या विभागाची मुख्य जबाबदारी शेतीच्या विकासासाठी योजना आखणे, त्यांची अंमलबजावणी करणे आणि शेतकऱ्यांना तांत्रिक व आर्थिक मदत पुरवणे ही आहे. विभाग शेतकऱ्यांना आधुनिक शेती पद्धती, पाण्याचे व्यवस्थापन, पीक नियोजन, जैविक शेती, आणि शेतीसंबंधित प्रशिक्षण देण्यासाठी कार्यरत आहे. सांगली जिल्हा हा महाराष्ट्रातील एक प्रमुख शेतीप्रधान जिल्हा आहे, ज्यात बागायत (सिंचित) आणि जिरायत (पावसावर अवलंबून असलेले) अशा दोन्ही प्रकारच्या शेतीचा समावेश आहे. सांगली जिल्ह्यातील एकूण शेतीक्षेत्रापैकी बागायत आणि जिरायत क्षेत्राचे प्रमाण पुढीलप्रमाणे आहे: सांगली जिल्ह्यातील बागायत व जिरायत क्षेत्र: एकूण शेतीक्षेत्र – सांगली जिल्ह्यातील एकूण शेतीक्षेत्र अंदाजे 4.5 लाख हेक्टर आहे.बागायत क्षेत्र (सिंचित) – सांगली जिल्ह्यातील सिंचित क्षेत्र अंदाजे 1.5 लाख हेक्टर आहे, जे एकूण शेतीक्षेत्राच्या सुमारे 33% आहे.जिरायत क्षेत्र (पावसावर अवलंबून): सांगली जिल्ह्यातील पावसावर अवलंबून असलेले जिरायत क्षेत्र अंदाजे 3.0 लाख हेक्टर आहे, जे एकूण शेतीक्षेत्राच्या सुमारे 67% आहे. सांगली जिल्हयात जिल्हास्तर व तालुकास्तर असे मिळून 11 इतके कृषी कार्यालये कार्यरत असून सदर कार्यालयातील कृषी अधिकारी व विस्तार अधिकारी (कृषी) यांचेमार्फत शेतक-यांना मार्गदर्शन व सेवा उपलब्ध करुन देणेत येते.
परिचय
सांगली जिल्हा हा महाराष्ट्रातील एक प्रगत शेतीप्रधान जिल्हा आहे. येथे ऊस, द्राक्षे, केळी, ज्वारी, बाजरी, कापूस इत्यादी पिकांचे उत्पादन मोठ्या प्रमाणात केले जाते. कृषी विभाग हा शेतकऱ्यांना त्यांच्या शेतीच्या उत्पादनात वाढ करण्यासाठी आवश्यक तंत्रज्ञान, माहिती आणि साधने उपलब्ध करून देण्यासाठी कार्यरत आहे. विभागाच्या माध्यमातून शेतकऱ्यांना सरकारी योजनांचा लाभ मिळवून देण्यात येतो.
दृष्टीकोन व उद्दिष्टे
कृषी विभागाचा मुख्य दृष्टीकोन शेतीची उत्पादकता वाढवून शेतकऱ्यांचे आर्थिक सक्षमीकरण करणे आणि शाश्वत शेती पद्धतींना प्रोत्साहन देणे हा आहे. त्याचबरोबर, शेतकऱ्यांना बाजारपेठेशी जोडणे, शेतीची किंमत वाढवणे आणि शेतीसंबंधित जोखीम कमी करणे हेही महत्त्वाचे उद्दिष्ट आहे.
उद्दिष्टे आणि कार्ये- कृषी विभागाची प्रमुख उद्दिष्ठे आणि कार्ये खालीलप्रमाणे आहेत:
उद्दिष्ठे:
- शेतीची उत्पादकता वाढवणे
- शेतकऱ्यांना आधुनिक शेती तंत्रज्ञानाचे प्रशिक्षण देणे
- पाण्याचे संवर्धन आणि व्यवस्थापन सुधारणे
- जैविक शेतीला प्रोत्साहन देणे
- शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवणे
- शेतीसंबंधित जोखीम कमी करणे.
कार्ये:
- शेतकऱ्यांना मोफत शेती सल्ला सेवा पुरवणे
- शेतीसंबंधित योजनांची अंमलबजावणी करणे (उदा. पीएम किसान, राष्ट्रीय कृषी विकास योजना
- शेतकऱ्यांना उन्नत बियाणे, खते आणि कीटकनाशके उपलब्ध करून देणे
- शेती प्रशिक्षण शिबिरे आणि कार्यशाळा आयोजित करणे
- पाण्याचे संवर्धन करण्यासाठी सिंचन प्रकल्पांची निर्मिती करणे
- शेतकऱ्यांना बाजारपेठेशी जोडण्यासाठी मार्गदर्शन करणे
- जैविक शेतीला प्रोत्साहन देण्यासाठी कार्यक्रम राबवणे.